Bài viết bởi Bác sĩ Nguyễn Vĩnh Toàn - Bác sĩ Tai Mũi Họng, Khoa Liên Chuyên Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Viêm họng cấp là một trong những vấn đề sức khỏe thường gặp, đặc biệt trong mùa lạnh. Hiện tượng này không chỉ gây khó chịu mà còn có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ tìm hiểu chi tiết về viêm họng cấp, từ nguyên nhân cho đến cách điều trị hiệu quả nhất.
1. Nguyên Nhân Của Viêm Họng
Viêm họng cấp có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng chủ yếu được chia thành hai nhóm: vi khuẩn và virus.
1.1 Viêm Họng Do Virus
Nhóm nguyên nhân do virus là nguyên nhân chính và thường gặp nhất. Một số loại virus phổ biến gây viêm họng cấp bao gồm:- Rhino virus: Một trong những nguyên nhân chính gây cảm cúm.
- Adeno virus: Thường gây ra các bệnh lý về đường hô hấp.
- Influenza virus: Nguyên nhân gây bệnh cúm, có thể dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng.
- Epstein-Barr virus: Liên quan đến bệnh bạch cầu đơn nhân.
1.2 Viêm Họng Do Vi Khuẩn
Ngoài virus, viêm họng cũng có thể do vi khuẩn gây ra. Một số loại vi khuẩn thường gặp bao gồm:- Liên cầu nhóm A: Là nguyên nhân hàng đầu gây viêm họng do vi khuẩn.
- Mycoplasma Pneumonia: Gây ra các triệu chứng viêm họng mạn tính.
- Chlamydia: Có thể gây viêm họng, đặc biệt ở người trẻ tuổi.
- Gonorrhea: Một loại vi khuẩn gây bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng có thể gây viêm họng.
2. Viêm Họng Có Lây Không?
Câu trả lời là CÓ. Cả viêm họng do virus và vi khuẩn đều có thể lây truyền từ người này sang người khác. Vi khuẩn và virus thường sống ở vùng mũi và họng của những người bị nhiễm bệnh. Khi họ ho hoặc hắt hơi, những giọt bắn chứa virus hoặc vi khuẩn sẽ được phát tán ra không khí, khiến người khác có nguy cơ nhiễm bệnh.2.1 Các Cách Lây Truyền
- Hít phải giọt tiết: Khi người bệnh ho hoặc hắt hơi.
- Chạm vào bề mặt nhiễm bệnh: Ví dụ như tay nắm cửa, sau đó chạm lên mặt hoặc môi.
- Lây qua thực phẩm: Mặc dù ít gặp, nhưng vẫn có thể xảy ra qua thực phẩm hoặc rau sống nhiễm mầm bệnh.
3. Triệu Chứng Của Viêm Họng Cấp
Triệu chứng của viêm họng cấp thường rất dễ nhận biết và có thể thay đổi tùy thuộc vào nguyên nhân. Các triệu chứng điển hình bao gồm:3.1 Triệu Chứng Thường Gặp
- Đau họng: Cảm giác đau rát, khó chịu.
- Khô họng: Cảm giác khô và ngứa.
- Nuốt vướng: Khó khăn khi nuốt thức ăn hoặc nước.
3.2 Triệu Chứng Toàn Thân
Ngoài các triệu chứng tại chỗ, bệnh nhân cũng có thể xuất hiện các triệu chứng toàn thân như:- Sốt: Thường từ nhẹ đến cao.
- Mệt mỏi: Cảm giác kiệt sức, không có năng lượng.
- Chán ăn: Không muốn ăn uống do cảm giác khó chịu ở cổ họng.
3.3 Triệu Chứng Theo Nguyên Nhân
- Viêm họng do virus: Thường nhẹ hơn, có thể kèm theo triệu chứng như ho khan, hắt hơi.
- Viêm họng do vi khuẩn: Có thể nặng hơn, với các triệu chứng như:
4. Khi Nào Thì Cần Đi Khám Bác Sĩ?
Dù viêm họng cấp thường có thể tự điều trị tại nhà, nhưng trong một số trường hợp, bạn cần đến bác sĩ ngay lập tức. Các dấu hiệu cần lưu ý bao gồm:- Triệu chứng toàn thân kéo dài trên 3 ngày.
- Khó nói hoặc khó nuốt, không ăn uống được.
- Khó thở, khó há miệng.
- Sưng nề vùng cổ.
- Nổi ban đỏ.
5. Điều Trị và Chăm Sóc Viêm Họng Cấp Tại Nhà
Việc điều trị viêm họng cấp phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.5.1 Điều Trị Viêm Họng Do Vi Khuẩn
Nếu viêm họng do nhiễm khuẩn, bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh, như amoxicillin hoặc penicillin. Mục tiêu của việc sử dụng kháng sinh là ngăn ngừa các biến chứng như viêm khớp do thấp hoặc biến chứng tại thận. Quan trọng nhất là bạn cần uống đủ liều để tránh tái phát và kháng kháng sinh.5.2 Điều Trị Viêm Họng Do Virus
Viêm họng do virus không cần điều trị bằng kháng sinh. Thay vào đó, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ giúp bạn hồi phục. Tuy nhiên, các loại thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen có thể giúp giảm đau và sốt.5.3 Các Biện Pháp Chăm Sóc Tại Nhà
Để hồi phục nhanh hơn, bạn có thể thực hiện một số biện pháp chăm sóc sau:- Uống đủ nước.
- Nghỉ ngơi đầy đủ.
- Ngậm các loại thuốc giảm đau họng.
- Súc họng nước muối ấm.
- Ăn nhiều cam, chanh hoặc các loại hoa quả giàu vitamin.
6. Phòng Ngừa Bệnh Như Thế Nào?
Người bình thường có thể giảm nguy cơ mắc hoặc lan truyền bệnh viêm họng bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:- Rửa tay thường xuyên, đặc biệt trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Tránh tiếp xúc gần với người bị bệnh.
- Giữ ấm cơ thể, đặc biệt trong thời tiết lạnh.
- Thực hiện chế độ ăn uống hợp lý, giàu vitamin và khoáng chất.
