Phương pháp Shadowing, hay còn gọi là kỹ thuật nói nhại, đã xuất hiện từ những năm 1950 dưới cái tên Shadowing Speech. Kỹ thuật này được phát triển từ một thí nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu nhận thức ngôn ngữ và nói ngọng do Ludmilla Andreevna Chistovich thực hiện. Trong phương pháp này, người học sẽ lặp lại lời nói ngay sau khi nghe, thường thông qua tai nghe để giảm thiểu tiếng ồn xung quanh. Hãy cùng khám phá sâu hơn về phương pháp này và cách áp dụng nó hiệu quả trong việc luyện nói tiếng Anh.
Phương Pháp Shadowing Là Gì?
Shadowing là một phương pháp học ngôn ngữ mạnh mẽ, trong đó người học nghe một đoạn âm thanh và ngay lập tức lặp lại những gì họ nghe được. Thời gian phản ứng từ khi nghe đến khi phát âm có thể chỉ kéo dài từ 254 đến 150 mili giây. Quá trình này không chỉ đơn thuần là lặp lại từ ngữ; người học còn phải phân tích cú pháp và ngữ nghĩa của từng từ. Kỹ thuật này nhằm mục đích phát triển khả năng nghe và nói đồng thời, giúp người học cải thiện phản xạ ngôn ngữ một cách tự nhiên.
Quá trình học tiếng Anh bằng phương pháp Shadowing diễn ra theo các bước cơ bản sau:
- Chọn tư liệu nghe: Có thể là podcast, video, đoạn hội thoại, v.v.
- Thực hiện phương pháp Shadowing: Mở tư liệu nghe và lặp lại, cố gắng giảm thiểu thời gian phản ứng, đọc to và rõ ràng.
- Đánh giá: Giáo viên hoặc người hướng dẫn sẽ nghe và đưa ra nhận xét.
- Cải thiện: Dựa trên phản hồi, người học tiếp tục luyện tập và điều chỉnh.
Quá trình tương tự cũng diễn ra trong giai đoạn phát triển ngôn ngữ ở trẻ em, khi chúng bắt chước tiếng nói của người lớn xung quanh.
Hướng Dẫn Luyện Nói Tiếng Anh Theo Phương Pháp Shadowing
Bước 1: Chọn Tư Liệu Nghe
Chọn tư liệu nghe phù hợp là bước quan trọng đầu tiên. Để chọn được nguồn tư liệu tốt, người học cần cân nhắc những yếu tố sau:
Thứ Nhất, Độ Dài Của Bài Nói
Độ dài bài nói ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiếp thu thông tin của người học. Những bài nói quá dài có thể gây khó khăn cho những người mới bắt đầu.
Thứ Hai, Tốc Độ Của Bài Nói
Tốc độ nói có thể thay đổi từ 120 đến 160 từ/phút. Người mới bắt đầu nên chọn những bài nói có tốc độ vừa phải để dễ dàng theo kịp.
Thứ Ba, Độ Khó Của Từ Xuất Hiện Trong Bài Nói
Những từ vựng quen thuộc giúp người nghe dễ dàng hiểu và nói theo hơn. Ngược lại, từ ngữ chuyên ngành có thể gây khó khăn cho quá trình nói nhại.
Thứ Tư, Trọng Âm Và Ngữ Điệu Trong Câu
Trọng âm và ngữ điệu là những yếu tố khó bắt chước nhất. Người học cần chọn những bài nói có cách nhấn nhá rõ ràng.
Bước 2: Nghiên Cứu Transcript
Trước khi bắt đầu nói nhại, người học cần nghiên cứu transcript của bài nói. Điều này giúp họ hiểu rõ nội dung và từ vựng mới, từ đó dễ dàng hơn khi thực hiện Shadowing.
Bước 3: Nghe Trước Một Số Lần
Nghe đoạn audio hoặc video trước khi bắt đầu nói nhại sẽ giúp người học làm quen với âm điệu và phong cách nói của người bản ngữ.
Bước 4: Nói Nhại (Shadowing)
Bước này là giai đoạn thực hiện Shadowing. Người học cần lặp lại ngay sau khi nghe, cố gắng điều chỉnh âm lượng và cách phát âm sao cho giống nhất với người nói trong audio. Việc ghi âm lại phần nói của mình là rất quan trọng để có thể đánh giá sau này.
Bước 5: Đánh Giá
Sau khi hoàn thành phần nói nhại, người học nên nghe lại phần ghi âm để đánh giá sự giống nhau giữa cách phát âm của mình và người bản ngữ. Chú ý đến phát âm, nối âm, âm đuôi, trọng âm và ngữ điệu.
Bước 6: Điều Chỉnh
Nếu có sự khác biệt trong phát âm, người học cần ghi chú lại và luyện tập cho đến khi cảm thấy tự tin.
Những Ưu Điểm Của Phương Pháp Shadowing
Không Đòi Hỏi Trình Độ Đầu Vào Nhất Định
Phương pháp này phù hợp với mọi đối tượng, từ người mới bắt đầu đến người có trình độ khá. Chỉ cần chọn tư liệu nghe phù hợp với khả năng.
Luyện Tập Phản Xạ Nghe Nói
Shadowing giúp hình thành phản xạ nghe-nói tức thì, giúp người học loại bỏ thời gian chuyển ngữ không cần thiết.
Chỉnh Sửa Phát Âm Và Ngữ Điệu
Phương pháp này không chỉ giúp cải thiện phát âm mà còn giúp người học làm quen với những hiện tượng ngôn ngữ tự nhiên như nối âm và biến âm.
Nhược Điểm Của Phương Pháp Shadowing
Không Đem Lại Kết Quả Ngay Lập Tức
Phương pháp Shadowing đòi hỏi thời gian và sự kiên nhẫn, không thể nhìn thấy kết quả ngay lập tức.
Dễ Gây Chán Nản
Thời gian đầu, người học có thể cảm thấy khó khăn và chán nản do phải làm quen với âm điệu và ngữ điệu mới.
Một Số Nguồn Luyện Shadowing Tiếng Anh Hiệu Quả
Dành Cho Người Mới Bắt Đầu
- Bài hát tiếng Anh đơn giản như "Twinkle, Twinkle, Little Star" hoặc "Happy Birthday".
- Các bài nghe từ trang web British Council.
Dành Cho Người Học Trình Độ 5.5 IELTS Trở Lên
- TED Talks, TED-Ed, VOA Learning English, BBC Learning English.
- Các series phim như "How I Met Your Mother," "Friends".
Kết Luận
Phương pháp Shadowing là một công cụ rất hữu ích trong việc luyện nói tiếng Anh. Mặc dù có những thách thức, nhưng với sự kiên nhẫn và nỗ lực, người học có thể cải thiện đáng kể khả năng giao tiếp của mình. Hãy bắt đầu ngay hôm nay và trải nghiệm những lợi ích mà phương pháp này mang lại cho việc học tiếng Anh của bạn!
Đọc thêm: Thời gian phản xạ trong tiếng Anh và cách để cải thiện.