Viêm bàng quang: Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, cách phòng ngừa

Viêm bàng quang là gì?

Viêm bàng quang là một loại nhiễm trùng đường tiết niệu, chủ yếu ảnh hưởng đến bàng quang, nơi lưu trữ nước tiểu. Tình trạng này thường gây ra cảm giác khó chịu, đau đớn, và có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng nếu nhiễm trùng lan đến thận. Theo thống kê, khoảng một nửa số phụ nữ sẽ trải qua ít nhất một lần bị viêm bàng quang cấp trong suốt cuộc đời của họ, khiến cho phụ nữ trở thành đối tượng có nguy cơ cao nhất.

Nguyên nhân gây viêm bàng quang

Nguyên nhân chính gây ra viêm bàng quang thường là do vi khuẩn, tuy nhiên cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác không phải do vi khuẩn. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này:

Nguyên nhân do vi khuẩn

Vi khuẩn thường xâm nhập vào bàng quang thông qua niệu đạo, một con đường ngược dòng từ bên ngoài vào. Quá trình viêm bàng quang thường diễn ra dưới dạng cấp tính, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng có thể trở thành mãn tính, dẫn đến viêm thận - bể thận.

• Niệu đạo ở phụ nữ ngắn và thẳng hơn so với nam giới, nên phụ nữ có nguy cơ cao hơn.
• Trẻ em và người cao tuổi cũng là nhóm có nguy cơ mắc bệnh cao do vệ sinh vùng kín không tốt.
• Nam giới lớn tuổi có thể gặp tình trạng phì đại tuyến tiền liệt, dẫn đến ứ đọng nước tiểu trong bàng quang.
• Phụ nữ sau mãn kinh có thể gặp tình trạng khô âm đạo, khiến niêm mạc dễ bị viêm.

Khi vi khuẩn xâm nhập, chúng sẽ nhanh chóng nhân lên, gây ra tình trạng viêm, làm niêm mạc bàng quang trở nên xung huyết, phù nề, và có thể bị trợt loét, thậm chí chảy máu. Điều này dẫn đến triệu chứng tiểu buốt, tiểu rắt, và cảm giác mót tiểu liên tục.

Nguyên nhân không do vi khuẩn

Mặc dù hiếm gặp hơn, viêm bàng quang cũng có thể do các nguyên nhân không phải do vi khuẩn như:

• Thuốc và hóa chất: Một số loại thuốc có thể gây kích ứng bàng quang.
• Tia xạ: Xạ trị vùng bụng có thể dẫn đến viêm bàng quang.

Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm bàng quang

Dấu hiệu nhận biết viêm bàng quang thường có thể được chia thành hai nhóm chính: triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng.

Triệu chứng lâm sàng

• Tiểu buốt: Cảm giác đau đớn khi tiểu tiện.
• Tiểu rắt: Cảm giác muốn đi tiểu thường xuyên nhưng chỉ tiểu được một ít.
• Đau tức hạ vị: Cảm giác đau ở vùng bụng dưới.
• Tiểu ra máu: Có thể thấy máu trong nước tiểu.
• Ra mủ: Một số trường hợp có thể thấy mủ trong nước tiểu.

Triệu chứng cận lâm sàng

Để chẩn đoán chính xác viêm bàng quang, bác sĩ thường sẽ yêu cầu các xét nghiệm cận lâm sàng như:

• Xét nghiệm nước tiểu: Thông qua việc kiểm tra sự hiện diện của bạch cầu, hồng cầu trong nước tiểu.
• Cấy vi khuẩn nước tiểu: Phát hiện vi khuẩn với nồng độ > 10^5 vi khuẩn/ml nước tiểu.
• Siêu âm bàng quang: Kiểm tra sự dày niêm mạc bàng quang.
• Soi bàng quang: Quan sát tình trạng niêm mạc bàng quang, có thể phát hiện xung huyết, phù nề, hoặc chảy máu.

Phương pháp điều trị bệnh viêm bàng quang

Điều trị viêm bàng quang phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh. Dưới đây là các phương pháp điều trị chính:

Điều trị viêm bàng quang do vi khuẩn

Kháng sinh là lựa chọn điều trị đầu tiên cho viêm bàng quang do nguyên nhân vi khuẩn. Các loại thuốc thường được chỉ định bao gồm:

• Amoxicillin
• Nitrofurantoin
• Ciprofloxacin
• Sulfamethoxazole
• Trimethoprim

Đối với nhiễm khuẩn lần đầu, bác sĩ thường chỉ định dùng kháng sinh trong vòng 3 ngày. Trong các trường hợp tái phát, bệnh nhân có thể phải dùng kháng sinh dự phòng sau khi giao hợp hoặc sử dụng kháng sinh liều thấp trong 3 đến 4 tuần.

Đối với viêm bàng quang mắc phải ở bệnh viện, tình trạng có thể phức tạp hơn do sự xuất hiện của các vi khuẩn kháng thuốc. Phụ nữ mãn kinh có thể cần bổ sung estrogen dạng kem để cải thiện tình trạng.

Điều trị viêm bàng quang do nguyên nhân khác

Khi viêm bàng quang do hóa chất, bệnh nhân nên tránh tiếp xúc với các hóa chất gây kích ứng để giảm triệu chứng và ngăn ngừa tình trạng tái phát. Trong trường hợp viêm bàng quang do xạ trị hoặc thuốc, bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc để giảm triệu chứng và khuyến khích bệnh nhân uống nhiều nước hơn để giúp đào thải các chất kích thích ra ngoài.

Cách phòng ngừa bệnh viêm bàng quang

Để phòng ngừa viêm bàng quang, đặc biệt là ở phụ nữ, có thể thực hiện một số biện pháp sau:

• Uống nhiều nước: Đảm bảo cơ thể được cung cấp đủ nước mỗi ngày giúp làm loãng nước tiểu và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Không nhịn tiểu: Khi có cảm giác buồn tiểu, hãy đi tiểu ngay để làm giảm áp lực lên bàng quang.
• Vệ sinh đúng cách: Khi tiểu tiện hoặc đại tiện, nên lau từ trước ra sau để ngăn vi khuẩn từ hậu môn lan vào niệu đạo.
• Vệ sinh sau quan hệ tình dục: Đi tiểu và vệ sinh vùng sinh dục trong vòng 30 phút sau khi quan hệ để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Tránh kích thích niêm mạc: Hạn chế sử dụng các sản phẩm xịt thơm hay vòi xịt có thể gây kích thích cho niêm mạc đường sinh dục.

Trung tâm Thận lọc máu - Niềm tin - chất lượng

Viêm bàng quang không chỉ là một vấn đề sức khỏe cá nhân mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng của viêm bàng quang, hãy tìm kiếm sự tư vấn và điều trị từ các chuyên gia y tế. Trung tâm Thận lọc máu của chúng tôi cam kết mang đến dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất với sự chuyên nghiệp và tận tâm. Hãy bảo vệ sức khỏe của bạn ngay từ hôm nay để có một cuộc sống khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng!